Lampenkap van handgeschept papier door medewerkers van Match!

16 mrt 2021

Een lamp gemaakt van afval? En nog design ook? Toen het ontwerpteam Circular Booster bij Match! Atelier en Kadowinkel in Loenen aanklopte voor hulp bij de ontwikkeling van de papieren lampenkap zagen ze dat gelijk zitten. Want toevallig is het ambachtelijk scheppen van papier precies iets waar ze bij Match! wel raad mee weten.

“Papierscheppen doen we al een tijdje”, vertelt Maria (33). “Eerst volgden we een workshop om te zien hoe het moet en toen zijn we er hier in het atelier gewoon mee begonnen.” Van het handgeschepte papier worden onder meer kaarten gemaakt. Maar er wordt ook volop geëxperimenteerd! “Door bijvoorbeeld crêpepapier te mengen met het papierpulp krijg je verschillende kleuren”, weet Maria. “En ook maken we papier waar we bloemzaadjes in stoppen. Als je dit papier in een bakje doet met een beetje aarde erop dan groeien er bloemen uit.” 

Hoe veelzijdig papier eigenlijk is ondervonden ook Steef Niesing en Bernd Teule – de mannen achter Circular Booster – tijdens het traject in de ontwikkeling van hun design lamp van afval. “Het frame van de lamp wordt in de timmerwerkplaats van Kringloop Foenix gemaakt van afgeleefde houten tafels en het snoer is weer van kapotte strijkbouten”, legt Steef uit. “Ook voor de lampenkap wilden gerecycled materiaal gebruiken en papier leek ons een goed idee.” 

De heren kregen van Foenix veertig kilo aan onbruikbare kleding mee en meldden zich hiermee bij papierfabriek De Middelste Molen in Loenen. “De lompen werden tot pulp vermalen en daarna tot papier verwerkt”, vertelt Bernd. “Helaas konden we in dit papier geen watermerk realiseren en in onze zoektocht naar een oplossing kwamen we uit bij de ambachtelijke papierscheppers van Match!”  

Het papier van De Middelste Molen wordt bij Match! versnipperd en geweekt in water. Daarna wordt het in de blender tot pulp vermalen. “Dit is een precies werkje want je wilt geen klontjes in je papier”, weet Maria die samen met haar collega Rudy inmiddels al flink wat ervaring heeft met het papierscheppen. De papierpulp verdwijnt samen met wat scheppen geraspte zeep – voor de binding - in een grote bak warm water. En dan begint het echte werk. 

Rustig dompelt Maria een zeef in een houten frame in de bak met water. Voorzichtig haalt ze met de zeef een precieze hoeveelheid pulp naar boven. Met wat hulp van werkbegeleider Jolanda Dekker komt de zeef uit de vorm. Het natte plakkerige goedje – wat straks een blaadje papier is – kiept Maria op een droog laken. Door handmatig druk uit te oefenen verdwijnt het meeste water al in het laken. Daarna gaat het plakje pulp onder een speciale pers waardoor het resultaat sneller droog en gladder wordt. Vervolgens wordt het papier te drogen gehangen. Gewoon met wat knijpers aan de waslijn!

De droge vellen papier worden bij het naaiatelier van Foenix voorzien van een ‘tunneltje’. Hier doorheen wordt de spaak van een oude fiets geregen en zo kan het papier aan het frame van de lamp worden vastgemaakt. Als Maria een van de eerste versies van de lamp te zien krijgt is ze vol lof maar borrelt er ook een creatief kritisch nootje op: “De lamp ziet er heel mooi uit maar ik mis nog wel wat kleur”, vindt ze. “Het ontwerp is toch nog niet helemaal af dus misschien kunnen we dat nog veranderen?”